wtorek, 6 sierpnia 2013

Powstańcy warszawscy ze Zgierza - cz. 2

Jest już po 69. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego - nie oznacza to jednak, że mamy zapomnieć o powstańcach. Oto dalszy ciąg życiorosów zgierzan - powstańców warszawskich. Tym razem tych, którzy  polegli w walce.

Podchorąży Jerzy Kordowski "Jur" - urodzony w Sochaczewie 15.08.1906 roku. Harcerz, uczeń Gimnazjum Staszica, absolwent Politechniki Warszawskiej, drogomistrz miasta Zgierza. Zagrożony aresztowaniem uciekł do Warszawy, ostrzegając jednocześnie wiceprezydenta miasta Leopolda Zajączkowskiego (członka Stronnictwa Narodowego) przed grożącym mu aresztowaniem. Zajączkowski pozostał w mieście, został aresztowany i zginął w obozie koncentracyjnym. W powstaniu walczył na Starym Mieście, walczył w batalionie "Dzik". 19.08.44 został ranny. Przeszedł kanałami do Śródmieścia. 6 września 1944 r. poległ zasypany przy ulicy Szczyglej 3. Spoczywa w kwaterze batalionu "Zośka".

"Jur" zginął wtedy razem ze swoją siostrą Wacławą Czajkowską "Zmorą" (ur. 1901). Przed wojną była ona harcerką, uczyła się w Gimnazjum Staszica. Przed wojną zamieszkała w Warszawie. Również walczyła w batalionie "Dzik" jako łączniczka. Oprócz brata razem z nią zginął jej mąż, ppor. Antoni Czajkowski "Sokół", dowódca plutonu.

Sierżant Kazimierz Kuźmiński "Kajus" - ur. w 1925 roku, również był harcerzem i uczniem Gimnazjum im. Staszica. Tworzył w Zgierzu Szare Szeregi. Dokonywał dywersji i sabotaży. W 1941 roku udał się do Generalnego Gubernatorstwa. Walczył w 2 plutonie 3 kompanii batalionu "Zośka". Uczestniczył w wyzwoleniu obozu koncentracyjnego dla Żydów, tzw. "Gęsiówki". Walczył na Woli, w ruinach getta. Za osłonę wycofujących się do szpitala Jana Bożego został odznaczony Krzyżem Walecznych. 30 sierpnia 1944 roku dom przy ul. Zakroczymskiej 7 został zbombardowany w czasie, gdy powstańcy jedli obiad. Cała załoga zginęła pod gruzami. "Kajus" został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Armii Krajowej i Warszawskim Krzyżem Powstańczym.

Starszy sierżant Julian Lazar (pseudonim nieznany) - urodził sie 20 marca 1923 roku w Zgierzu. Został w styczniu 1940 roku wysiedlony pod Częstochowę. Od września 1942 roku przebywał w Warszawie, studiował na tajnym Wydziale Architektury. W powstaniu walczył w batalionie "Gozdawa". Został odznaczony Krzyżem Walecznych. Istnieją sprzeczne relacje co do daty jego śmierci - poległ 17go lub 28go sierpnia 1944 roku.

Plutonowy Bolesław Matulewicz "Virtus", urodzony w 1923 roku w Wilnie. Harcerz, uczeń Gimnazjum im. Staszica. W 1939 roku ewakuowany na wschód. W 1942 roku wykonałw  Piotrkowie wyrok na małżeństwie - konfidentach gestapo. W powstaniu walczył na Woli i Starmy Mieście w batalionie "Zośka". Ranny w czasie natarcia na Dworzec Gdański. Poległ 22 sierpnia. Odznaczony Krzyżem Walecznych i Warszawskim Krzyżem Powstańczym.

Sanitariuszka Janina Sidorska "Nuna" była córką oficera WP. Urodziła się w 1921 roku w Samborze na południowo-wschodnich Kresach RP. Była drużynową ZHP. W 1939 roku uciekła ze Zgierza do Warszawy. W 1942 roku ukończyła Szkołę Pielegniarską. Należała do służby sanitarnej AK. Pracowała w punktach opatrunkowych Rady Głównej Opiekuńczej. 1 sierpnia 1944 roku uruchomiła punkt sanitarny dla batalionu "Bałtyk". 7 sierpnia punkt zdobyli Niemcy, mordując personel, wśród nich "Nunę" i rannych.

Strzelec Tadeusz Kordowski ps. "Tadek" - urodzony 26.03.1924 r. w Zgierzu, harcerz i uczeń Gimnazjum im. Staszica. Matka zagrożona aresztowaniem uciekła z nim w 1942 roku do GG. 1 sierpnia 1944 roku wyszedł na zbiórkę oddziału powstańczego i zaginął.

1 komentarz: